De delicate balans tussen GABA en Glutamaat

 

GABA (gamma-aminoboterzuur) en glutamaat zijn belangrijke neurotransmitters die samenwerken om een optimale hersenfunctie te waarborgen, maar ze zijn ook van invloed op je fysieke gezondheid.

 

Glutamaat is de belangrijkste stimulerende neurotransmitter, essentieel voor cognitieve processen zoals leren, geheugen en informatieverwerking. GABA daarentegen is de belangrijkste remmende neurotransmitter, die overprikkeling voorkomt en rust bevordert.

 

GABA en glutamaat fungeren als elkaars tegenhangers, en zoals bij alle neurotransmitters geldt ook hier dat balans het sleutelwoord is. Disbalans kan leiden tot zowel mentale en fysieke problemen.

Effecten op psychisch en lichamelijk functioneren


Mentaal: Een overmaat aan glutamaat en een tekort aan GABA kan o.a. resulteren in rusteloosheid, hyperactiviteit, OCD, autisme, Gilles de la Tourette, stemmingswisselingen, chronische stress, angst- en paniekaanvallen en slaapproblemen.

 

Fysiek: Disbalans in deze neurotransmitters kan ook fysieke klachten veroorzaken zoals hartritmestoornissen, rusteloze benen, maag-darmklachten, migraine, fibromyalgie, epilepsie en immuunstoornissen.

 

Biochemische interacties


Glutamaat fungeert als precursor voor GABA. Onder invloed van het enzym glutamaat decarboxylase (GAD) en de cofactoren vitamine B6, B12, magnesium, mangaan en taurine wordt glutamaat omgezet in GABA. Deze omzetting is essentieel voor het behoud van neurologisch evenwicht.

 

GABA is de belangrijkste remmer van glutamaat, maar bij een overvloed aan glutamaat worden de GABA receptoren resistent/ongevoelig. Het beperken van glutamaat is daarom ook een belangrijke stap in het herstellen van een verstoorde balans.

Voeding, nutriënten en leefstijlfactoren voor balans


Om de balans tussen GABA en glutamaat te ondersteunen, zijn de volgende punten van belang:

 

  • Voldoende vitamine B6 (P5P), mangaan, taurine en kaempferol: Essentieel voor de enzymatische omzetting van glutamaat naar GABA. Een tekort kan leiden tot glutamaatstapeling.
  • Voldoende magnesium en zink: Remmen de glutamaatreceptoren en daarmee de overmatige glutamaatactiviteit.
  • Voldoende prebiotische vezels: Darmgezondheid beïnvloedt de neurotransmitterproductie via de darm-hersen-as.
  • Voedingsmiddelen rijk aan glutamine (vb. bone broth, eieren) kunnen glutamaatniveaus moduleren, terwijl GABA-rijke voeding (bv. gefermenteerde producten, groene thee (L-theanine) de remmende neurotransmissie ondersteunt.
  • Beperken van glutamaat in de vorm van gistextract en smaakversterker (E621-625, MSG) uit bewerkte hartige voedingsmiddelen.
  • Beperken van exorfinen uit A1-zuivel, glutenhoudende granen en soja: exorfinen leiden namelijk tot een overmatige glutamaatactiviteit.
  • Ontspanningsoefeningen, yoga, meditatie
  • Ademhalingsoefeningen
  • Muziek luisteren, muziek maken of zingen
  • Lichaamsbeweging of dansen
  • Voldoende slaap
  • Ritme en structuur

Een goede balans tussen GABA en glutamaat is dus van fundamenteel belang voor zowel de mentale als de fysieke gezondheid. Voeding, enzymatische ondersteuning en stressmanagement zijn belangrijke factoren om dit evenwicht te behouden of te herstellen.

 

 

Neurotransmitterprofielbepaling 

 
Met behulp van een uitgebreide vragenlijst (Neuro4Profiel, Bravermantest) is het mogelijk om de balans tussen de vier belangrijkste neurotransmitters in kaart te brengen. Deze gegevens leveren waardevolle inzichten in hoe je brein, je gedrag en je lichaam functioneert en leer je verbanden te leggen tussen de verschillende neurotransmitters en jouw persoonlijke situatie. Bezoek de website voor meer informatie:https://cellcareacademy.nl/aanmeldformulier-neuro4profiel.

 

Interessante opleidingen CellCare Academy 

Op 20 en 21 mei 2025 wordt de Masterclass Neurotransmitters gegeven. Ga voor meer informatie en inschrijven naar: agenda/6/masterclass-neurotransmitters